Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, ek-1’de belirtilen ürünlerin, ithalatta 31/8/2004 tarihli ve 25569 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğine uygunluğunun denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine tabi tutulacak ürünleri kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 28/1/2013 tarihli ve 2013/4284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,
b) Çevre Uyum İzni: Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığından alınan izni,
c) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS): Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Mevzuatı uyarınca yürütülen denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk analizi esaslı olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
ç) Fiili denetim: Belge kontrolü, işaret kontrolü, fiziki muayene ve laboratuvar testinden biri veya birkaçını,
d) Geri gelen eşya: 7/10/2009 tarihli ve 27369 sayılı mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan nedenlerle geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşyayı,
e) Grup başkanlıkları: Bakanlığın bölge müdürlüklerine bağlı ürün denetmenleri grup başkanlıklarını,
f) Kapsam dışı: GTİP olarak ek-1’de belirtilmekle birlikte, Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamına girmeyen ürünü,
g) Kullanıcı: TAREKS aracılığıyla firmalar adına işlem yapmak üzere yetkilendirilmiş kişileri,
ğ) Risk: Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğine uygun olmama ihtimalini,
h) Risk analizi: Ek-1’de yer alan ürünlerin risk derecesini ve fiili denetime yönlendirilip yönlendirilmeyeceğini belirlemek amacıyla, TAREKS’te firma hakkındaki bilgiler; geçmişte yapılan ithalat denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetimi sonuçları; üretici veya ithalatçı firma ya da temsilcisi; giriş gümrüğü; ürünün cinsi, markası, modeli, fiyatı ve miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan ülke ve risk tespiti için kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan işlemi,
ifade eder.
TAREKS ve firma tanımlaması
MADDE 4 – (1) Pil ve akümülatörlerin ithalat denetimiyle ilgili tüm işlemler TAREKS üzerinden ve risk analizine göre yapılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamı ürünleri ithal etmek isteyen firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53) çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma adına TAREKS’te işlem yapacak en az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması gerekir.
Çevre Uyum İzni başvurusu
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünleri ithal etmek isteyen firmaların, Çevre Uyum İzni almış olmaları gerekir.
(2) Çevre Uyum İzni başvurusu, kullanıcı tarafından Bakanlık internet sayfasındaki “E-İmza Uygulamaları” kısmında yer alan “E-İmza Uygulamalarına Giriş” bölümü kullanılarak TAREKS üzerinden yapılır. Başvuru için, firma ekranında “Denetim Başvurusu” başlığı altındaki “Ön İzin” alt başlığından “Yeni Başvuru” kutucuğu altındaki “Ürün Grubu Bazında Başvuru” seçeneği ile birlikte alınmak istenen ön izin belgesinin (Çevre Uyum İzni) işaretlenmesi yeterlidir.
(3) Başvuruya ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından istenen belgeler yazılı olarak ayrıca anılan Bakanlığa iletilir ve başvurular anılan Bakanlık tarafından sonuçlandırılır.
İthalatçının başvurusu
MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki denetimler Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde gümrük beyannamesinin tescili öncesinde yapılır.
(2) Firma adına işlem yapmak üzere yetkilendirilen kullanıcı, Bakanlık internet sayfasının “E-İmza Uygulamaları” kısmında yer alan “E-İmza Uygulamalarına Giriş” bölümünü kullanarak TAREKS üzerinden ithal partisine ilişkin verileri girerek başvurusunu yapar.
(3) Başvuru üzerine, TAREKS tarafından firmaya, ek-3’te belirtilen grup başkanlıkları nezdindeki işlemlerini takip edebilmesi amacıyla bir başvuru numarası verilir.
(4) Verilerin doğru, eksiksiz ve zamanında girilmesinden kullanıcı sorumludur.
Muafiyetler ve istisnalar
MADDE 7 – (1) A.TR Belgesini ve Çevre Uyum İznini haiz ürünlerin ithalatında TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(2) Geri gelen eşya için, bu ürünlerin ihracat beyannamesi numarasının kullanıcı tarafından TAREKS’e yüklenmesi ve geri gelen ürünlerin teknik mevzuata uygun olması kaydıyla piyasaya arz edilebileceğine dair ek-4’te yer alan taahhütnamenin kullanıcı tarafından TAREKS’e yüklenmesini müteakip ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(3) Kalp pilleri; hayati önemi haiz tıbbi aygıtlara yerleştirilmiş piller; endüstriyel kullanım amacına bağlı olarak kalıcı olarak yerleştirilmiş pillerin bulunduğu aletler içindeki pil veya akümülatörler; bilimsel ve mesleki alanda kullanılan pil veya akümülatörler; sadece uzman kişiler tarafından uzaklaştırılması gereken, kesintisiz olarak sürekli çalışması gereken aletler içindeki pil veya akümülatörler Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamı dışında olduğundan kapsam dışı olarak beyan edilir.
(4) Risk analizine göre yapılacak değerlendirmede gerektiğinde, birinci veya ikinci fıkra kapsamına giren ürünler de fiili denetime yönlendirilebilir.
Kapsam dışı
MADDE 8 – (1) Başvuru konusu ithalat partisine ilişkin kapsam dışı beyanı ithalatçı tarafından ilgili gümrük idaresine yapılır.
Risk analizi
MADDE 9 – (1) Kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği bilgiler çerçevesinde, fiili denetime yönlendirilen ürünler TAREKS aracılığıyla yapılacak risk analizine göre belirlenir.
(2) Risk analizinde kullanılacak kriterler, gerektiğinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ve ilgili diğer tarafların da görüşü alınarak, Bakanlıkça belirlenir.
(3) Risk analizi sonucunda fiili denetime yönlendirilmeyen ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
Fiili denetim
MADDE 10 – (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler için ek-2’de belirtilen belgeler, firma adına yetkilendirilen kullanıcı tarafından başvuru günü dâhil iki iş günü içerisinde elektronik ortamda TAREKS’e yüklenir. Firmanın başvuru sırasında TAREKS’te talep etmesi halinde sistem tarafından ilave süre verilir. İlgili belgelerin kullanıcı tarafından sisteme süresi içerisinde yüklenmemesi halinde başvuru iptal edilir.
(2) Firmalardan gerektiğinde ilave bilgi ve belge istenebilir.
(3) Fiili denetim sonucunda ilgili mevzuata aykırılık tespit edilmemesi ya da ürünün kapsam dışı olduğunun tespiti durumlarında, ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası oluşturulur.
(4) İlgili mevzuata aykırılık tespit edilmesi veya ithalatçıdan talep edilen ek bilgi ve belgelerin süresi içerisinde TAREKS’e yüklenmemesi durumunda, fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır ve sonuç TAREKS’te ilan edilir.
(5) İthaline izin verilmeyen ve gümrük idaresine bırakılan pil ve akümülatörlerin tasfiyesi, söz konusu ürünlerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yetkilendirilen derneklere ve/veya lisanslı atık akü geri kazanım tesislerine geri kazanılmak veya bertaraf edilmek üzere satılması suretiyle yapılır.
Kullanıcıya yapılan bildirimler
MADDE 11 – (1) Kullanıcı, denetim sürecine ve sonucuna ilişkin sorgulamaları TAREKS aracılığıyla yapar.
(2) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin bildirimler, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53)’nin 6 ncı maddesi kapsamında yapılan “Yetkilendirme Başvuruları” uygulamasında kullanıcılar tarafından beyan edilen elektronik posta adresine iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan bildirimlerden Bakanlık sorumlu değildir.
(3) Yapılan denetimde, üründe mevzuata aykırılık tespiti halinde durum ilgili gümrük idaresi ile ithalatçıya yazıyla ayrıca bildirilir.
TAREKS referans numarasının gümrüklere beyanı
MADDE 12 – (1) Ürünün ithal edilebileceğine dair 15 haneli TAREKS referans numarasının gümrük beyannamesinin 44 no’lu hanesine firma tarafından kaydedilmesi zorunludur.
(2) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin ithalatında, 272013015773484 olarak belirlenen 15 haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine ithalatçı tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin ilgili gümrük idaresince fiili denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde denetim başvurusu yapılır.
İthalatçının sorumluluğu
MADDE 13 – (1) İthalatçı, bu Tebliğ kapsamında denetlensin veya denetlenmesin, ithal ettiği bütün ürünlerin her halükârda Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği dâhil olmak üzere ilgili tüm mevzuata uygun ve güvenli olmasından, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun uyarınca sorumludur.
(2) Ürünün ithaline izin verilmesi veya ürüne dair TAREKS referans numarası oluşturulması, ürünün mutlaka mevzuata uygun ve/veya güvenli olduğu anlamına gelmez.
(3) Bu Tebliğ kapsamında, ürünün ithal edilebileceğine dair verilen TAREKS referans numarası o ürünün ithalat işlemi dışında başka bir amaçla veya ürünün güvenli ve mevzuata uygun olduğunun ispatı olarak kullanılamaz.
Yaptırımlar
MADDE 14 – (1) Bu Tebliğe aykırı hareket edenler ile yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunanlar, sahte belge kullanan veya ibraz edenler veya belgede tahrifat yapanlar hakkında, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 2013/4284 sayılı Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuat uygulanır.
(2) TAREKS üzerinden yürütülen denetimlerde, ilgili mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve bu Tebliğe ilişkin uygulamalara aykırı hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin ağırlığına göre belirli bir süre askıya alınır, firmanın denetim başvuruları belirli bir süre ve/veya oranda fiili denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar uygulanırken belirlenen süreler ve denetim oranları, firmanın başvuru sıklığı, varsa önceki ihlalleri ve/veya ürünün niteliği gibi hususlar dikkate alınarak belirlenir.
Yetki
MADDE 15 – (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Bakanlık Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 16 – (1) 31/12/2013 tarihli ve 28868 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Pil ve Akümülatörlerin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2014/15) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce çıkış ülkesinde ihraç amacıyla taşıma belgesi düzenlenmiş veya Gümrük Mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş olan ürünlerin ithalatı, ithalatçının talebi halinde, Pil ve Akümülatörlerin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2014/15)’ne göre sonuçlandırılır.
Yürürlük
MADDE 17 – (1) Bu Tebliğ 1/1/2015 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür.